Borsa Neden Düşüyor, Ne Zaman Yükselir? Detaylı Borsa Analizi

Yatırımcıların son dönemde en çok sorduğu soruların başında borsa ne zaman yükselir sorusu geliyor. Borsa ne zaman yükselecek, borsada düşüş ne zaman biter? Borsa neden düşüyor diye merak ediyorsanız, işte sizler için borsada düşüşün nedenlerini yazdık.

Borsa İstanbul’da Neler Oluyor?

Bir kaç haftadır Borsa İstanbul yatırımcısı oldukça kızgın. Çünkü enflasyonun bu kadar yüksek olduğu bir ortamda bırakın para kazanmayı, elinde olan parasını bile koruyamaz duruma geldiler. Çünkü borsa gün geçtikçe kan kaybediyor.

Aslında Borsa İstanbul’a endeks olarak bakıldığında çok ciddi bir değer kaybı yok. Yani 10,500’den 9,700’e inen bir Borsa İstanbul var ve bu bir düzeltme olarak gayet normal karşılanabilir bir düşüş. Ancak hisse senetlerinde durum çok farklı. Bir kaç hisse ile endekste sert düşüşün önüne geçiliyor fakat hisselerin genelinde çok sert düşüşler var. Öyle ki borsanın yüzde 2 düştüğü haftada hisseler yüzde 10-15 civarında düşüş yaşıyor. Dolayısı ile hisse senedi yatırımcıları ciddi para kayıpları yaşıyor. Peki bu borsa neden düşüyor?

Borsa Neden Düşüyor?

Borsada ve hisse senetlerinde yaşanan düşüşün tek bir nedeni yok. Birden fazla nedenden ötürü değer kayıplarının artığı Borsa İstanbul’da düşüşün temel sebebi faiz oranları gösteriliyor. Çünkü Türkiye dünya genelinde en yüksek faiz oranı sunan ülkelerden biri haline geldi. Bu nedenle hem yerli hem de yabancı yatırımcı borsaya girmek yerine garanti getirisi bulunan mevduata yöneliyor. Dolayısı ile de borsa tarafında yeni para girişi yaşanmıyor. Bunun yerine borsadan para çıkışları yaşanınca düşüşler de kaçınılmaz oluyor.

Borsada değer kaybının bir başka sebebi ise enflasyon muhasebesi. Şirket bilançoları kontrol edildiğinde kazancını katlayan şirket sayısının oldukça az olduğu görülüyor. Bunda enflasyonist ortamın ve de enflasyon muhasebesi uygulanmaya başlanmasının payı büyük.

Borsanın düşmesindeki en büyük nedenlerden bir tanesi ise patron ve ortak satışları. Ne demek patron ve ortak satışı? Yani şirket sahibi veya büyük ortak konumunda bulunanların hisselerde yeni satışlar yapması. Borsada işlem görmeyen tipte olup borsada işlem gören tipe dönüşen milyonlarca lot hisselerde piyasaya sürüldü. Bir çok hissede geçtiğimiz aylarda borsada işlem gören tipe dönüşüm kap bildirimleri gördük. Burada gelen hisse satışlarıyla hisse senetlerinin halka açıklık oranları arttı. Piyasada dolaşımda olan lot miktarı artınca hisselerde satış baskısı da artmış oldu.

Borsada düşüşün nedenlerini kısaca şöyle sıralayabiliriz;

• Yüksek faiz oranları nedenleriyle şirketlerin krediye erişimde zorlanması ve nakit bulmak için hisse satışı yapmaları.
• Yüksek faiz oranı nedeniyle yatırımcıların borsa yerine daha garanti getiri sunan mevduata yöneliyor olması.
• Nakit bulma amacı dışında farklı amaçlarla patron, ortak veya şirketin borsada işlem görmeyen tipteki lotlarını işlem gören tipe dönüşüp hisse satışı yapmaları.
• Enflasyon muhasebesi nedeniyle şirketlerin bozulan bilanço görünümleri
• Enflasyon muhasebesi olmasa dahi şirketler yüksek enflasyon nedeniyle geçtiğimiz yıl olduğu gibi yüksek karlılık oranları ile çalışamıyor.
• İhracat odaklı şirketlerde döviz kurlarındaki artışın enflasyonun altında kalıyor olması da bu tarz şirketlerdeki bilanço kalemlerini olumsuz etkiliyor.
• Yurtdışı piyasalarda yükseliş kısmen sürüyor olsa da, zaman zaman yaşanan geri çekilmelerden ve VIX endeksinde yaşanan yükselişten BIST’in aşırı derecede olumsuz etkiliyor olması.
• Son dönemde Mehmet Şimşek’in istifa edeceğine ve ekonomi politikasının değişeceğine dair iddia ve söylemlerde borsa tarafında özellikle yabancı satışını tetikleyen unsurlar arasında yer aldı.
• Mehmet Şimşek tarafından dile getirile borsada vergi konusu. Vergi paketinden çıkarılsa da bu konunun ertelendiğinin belirtilmiş olması, önümüzdeki aylarda yeniden karşımıza gelebileceğini gösteriyor. Bu anlamda yatırımcıların borsada kazançların vergilendirilmesi veya işlem vergisi gibi vergilerin getirilmesi ihtimaline karşın borsa tarafındansa alternatif yatırım araçlarına yönelmesi de borsanın düşüşündeki etkenler arasında kabul edilebilir.

Borsa Ne Zaman Yükselir?

Borsada düşüşü tetikleyen nedenleri açıkladık. Peki bu borsa ne zamana kadar düşecek? Borsada yükseliş ne zaman başlayacak?

Öncelikle şunu belirtelim ki hiç bir ürünün değeri sonsuza kadar düşmez veya sonsuza kadar çıkmaz. Yani normal şartlarda bir şirket batmadıysa şirketin değeri sonsuza kadar düşemez. Bu nedenle borsada yükselişin geleceği günler de gelecektir. Tabi bu yükseliş ne zaman başlayacak ve bu yükseliş nasıl başlayacak sorusunun cevabı önemli.

Borsada bir yükseliş hareketinin yeniden başlayabilmesi için, borsayı düşüren etkenlerin ortadan kalkması gerekiyor. Bu etkenlerin kısa vadede tamamen ortadan kalkması zor ancak bunun emarelerinin görünmesi bile Borsa İstanbul için yeterli olacaktır. Yani enflasyonun düşmeye başlaması ve faiz oranlarının düşeceğine olan inancın artması borsaya alım getirebilir. Bunun içinde önümüzdeki en büyük gösterge 18 Eylül FED faiz kararı olacak. Eğer ABD Merkez Bankası FED, bu ayki toplantısında bir faiz indirimi yapar ise bu durumda TCMB’nin de eli rahatlamış olacaktır. Buradan TCMB’nin de bir faiz indirimine bu ay veya gelecek ay gitmesi beklenebilir sonucu çıkacaktır. Dolayısı ile bu sonucun borsaya olumlu yansıması beklenir. Yani FED’in faiz kararı borsanın yukarı dönebilmesi açısından önemli bir gösterge niteliğinde olacak diyebiliriz.