Bedelsiz Sermaye Artırımı Nedir? Hisse Fiyatını Nasıl Etkiler?

2024 yılı içerisinde bir çok firma bedelsiz sermaye artırımı başvurusunda bulundu. Bu durumda özellikle enflasyon muhasebesi uygulanmasının payı büyüktü. Bu bölümde yatırımcılar tarafından merak edilen bedelsiz sermaye artırımı işlemini detaylarıyla birlikte ele alıyoruz. Bedelsiz sermaye artırımı nedir? Bedelsiz sermaye artışı nasıl yapılır? Bedelsizin hisse fiyatına etkisi ne yönde oluyor? Tüm bu soruların cevapları ve bedelsiz sermaye artışı ile ilgili merak dilenler yazımızda..

Bedelsiz Sermaye Artırımı Nedir?

Borsada işlem gören şirketlerin en çok konuşulan kap bildirimleri arasında bedelsiz sermaye artışı kapları da yer alıyor. Çünkü bu kaplar yatırımcı tercihlerini ve hisse fiyatını etkileyebiliyor. Bedelsiz sermaye artırımı, şirketlerin kendi bünyesi içerisinde, kendi özkaynakları ile sermaye artırımına gitmesi işlemidir. Yani bedelsiz sermaye artışına giden şirket, diğer ortaklardan veya yatırımcılarından ekstra para talep etmez. Mevcut hissedarlar herhangi bir ek ödeme yapmadan bedelsiz sermaye artışından faydalanırlar. Bu işlem yatırımcıların sahip oldukları hisse senetlerinin lot miktarını artıran ancak bu senetlerin toplam değerini değiştirmeyen bir işlemdir.

Kısaca toparlayacak olur isek, bedelsiz sermaye artışı ile yatırımcıların elindeki hisse senedi lot adeti artacaktır. Buna karşın hisse fiyatı bedelsiz bölünme oranında düşeceği için toplam lot sayısı yükselse de toplam değeri aynı kalacaktır.

Bedelsiz Sermaye Artırım Nedenleri Nelerdir?

Şirketler için bedelsiz sermaye artırımının amaçları vardır. Halka açık şirketlerin bedelsiz sermaye artırımına gitmesi kendileri için de bazı avantajlar sağlar. Şirketlerin bedelsiz sermaye artışı kararı almalarının sebeplerini şu şekilde listeleyebiliriz.

• Şirketin sermaye yapısını güçlendirmek.
• Şirket hisselerinin lot sayısını artırarak ekstra likiditeye katkı sağlanmış olur.
• Lot sayısı artan yatırımcıların şirkete olan bağlılığını pekiştirmek
• Bedelsiz sermaye artırımı yolu ile bazı vergisel avantajlar elde etmek
• Enflasyon muhasebesi nedeniyle şirket sermayeleri düşük görünen şirketler de bunu düzeltmek için bedelsiz kararı alabilir.

Şirketlerin bedelsiz sermaye artışı kararı almasındaki en çok kullanılan nedenler bunlar gösterilebilir. Ayrıca şirketler kendi içinde farklı amaçlar doğrultusunda da bedelsiz sermaye artırım kararı alabilir. Alınan bedelsiz sermaye artırım kararları şirket hisselerine direkt olarak bir etki oluşturmuyor olsa da dolaylı yolda hisse fiyatlarını da etkiler.

Bedelsiz Sermaye Artışı Hisseyi Nasıl Etkiler?

Hisse senedi yatırımcıları bedelsiz sermaye artırımlarının hisse fiyatına etkileri konusunda yeterince bilgi sahibi değil. Bu anlamda bazı noktaları basit ve anlaşılır bir dille anlatmakta fayda var.

• Bedelsiz sermaye artışına katılmak için ek ödeme yapmanız gerekmez. Adı üstünde bedelsiz olarak dağıtımı yapılır. Eğer bedelli sermaye artırımı olsaydı, hissedarlardan sermaye artırımına katılmak için para talep edilecekti.
• Bedelsiz sermaye artışı şirketin iç kaynakları kullanılarak yapılır. Dolayısıyla piyasada olumlu algılanır ve genellikle hisse fiyatının yükselmesine neden olur. Bedelsiz sonrası şirketin ödenmiş sermaye tutarı artacağından finansallarına da olumlu yansıması beklenecektir. Bu da bedelsiz haberinin genellikle hisse fiyatına olumlu yansıma nedenlerinden biridir.
• Bedelsiz sermaye artırımı başvurusu şirket tarafından alındıktan sonra SPK’ya başvuru yapılır. Sonrasında ise SPK’nın bedelsiz sermaye artışını onaylaması beklenir. Bu süre bazen 1 ay kadar sürebilir bazense daha uzun aylarca sürebilmektedir.
• Bedelsiz sermaye artışı olduğu gün elinizdeki lot sayısı bölünme oranında artar ancak aynı zamanda hisse fiyatı da bölünme oranında düzeltileceğinden para karılığı olarak bir değişiklik olmaz.

Genel anlamda bedelsiz sermaye artışı açıklayan şirketlerin rtesi gün tavan olduğunu borsayı takip edenler görebilir. Ancak bazı durumlarda spekülatif hareketler de olabilir. Örnek olarak İmaş Makina’nın geçen hafta açıkladığı yüzde 300 bedelsiz sermaye artışı KAP bildirimi sonrası hisse fiyatı ilk etapta 15,85 ile tavan görmüş ancak aynı gün negatif tarafta günü kapamıştı. Sonraki gün de yaklaşık yüzde 7 düşen hisse bugün 13,20 gibi bir fiyatlama içerisinde. Bu anlamda bedelsiz açıklayan hisseler kesinlikle pozitif etkilenir denemez. Bunun yatırımcıların aleyhinde kullanan ve spekülatif hareketler yapan patron ve tahtacılar olabilir. Bu anlamda özellikle küçük hisselerde yatırımcıların dikkatli olmaları gerekir.

Yine benzer bir durum CANTE hissesinde de yaşanmıştı. Yüzde 646 bedelsiz sermaye artışı SPK tarafından onaylanan hisse fiyatı önce yükselmiş, daha sonra büyük ortağı olan ODAŞ’ın 93 milyon lot hisse satış haberiyle şirket hisseleri düşüşe geçmişti. Bu doğrultuda bir şirket bedelsiz sermaye artırımı kapı attı diye hisse almak doğru olmayabilir.